Praktische overwegingen

Voor werkmateriaal zijn er richtlijnen en normen inzake algemene productveiligheid (2001/95/EG) en persoonlijke beschermingsmiddelen (EU 2016/425) die uiteraard voorrang hebben op de circulariteit. Neem deze ook op in je bestek en bespreek dit eventueel eerst met je preventieadviseur.

Een goed monitoringproces volgt het textielproduct van aankoop tot einde leven en geeft o.m. inzicht in het aantal wasbeurten, de herstellingen, levensduur en de gebruikservaring. Stel duidelijke criteria op voor wanneer een product mag worden afgedankt. Op basis van deze data kunnen specificaties worden aangepast voor een volgende aankoop of in het kader van een groeitraject met je huidige leverancier.

Bij gepersonaliseerde kledij is het belangrijk om misbruik en imagoschade te voorkomen. Via je monitoringproces recupereer je kledij van werknemers die de organisatie verlaten. Maar hou ook in het ontwerp rekening met de (industriële) verwijderbaarheid van logo's en vraag tot slot garanties aan de verwerker voor vernietiging door overdrukken of recyclage.

Betrek de gebruikers bij het in kaart brengen van de behoeften, het uittesten van de de productopties en vraag hun feedback over het gebruik. Communiceer daarbij duidelijk over de circulaire keuzes die er worden gemaakt. Zorg ook voor een eenvoudig logistiek systeem, zodat het voor de gebruiker makkelijk is om de voorziene stromen correct te gebruiken en het textiel optimaal gebruikt wordt.

Circulair textiel is nog in volle ontwikkeling. Daarom is het belangrijk om samen te werken met de keten en innovatie te stimuleren. Dat doe je door tijdig een RFI of marktdialoog te lanceren. Laat daarnaast in je aanbesteding voldoende vrijheid in materiaalkeuze en omschrijf je behoefte eerder functioneel. De leveranciers, verwerkers en wasserijen kunnen informatie verschaffen over de recente ontwikkelingen en voor- en nadelen van bepaalde verzelkeuzes. Ook de procedure die je kiest en de looptijd van het contract zijn van belang.

Labels en normen

Er bestaan tientallen labels en normen voor textielproducten en was- en terugnamediensten, op deze website, in deze publicatie en in de EU GPP criteria vind je een overzicht. De waarde en geloofwaardigheid van een label of certificaat hangt af van het niveau van onafhankelijkheid en de controles die worden uitgevoerd. Je kunt labels opnemen in je bestek als technische voorwaarde, als je ‘of een gelijkwaardig keurmerk’ vermeldt. Dit wil zeggen dat een leverancier via een dossier mag aantonen dat hij de criteria van het label ook kan garanderen. Wees daarbij selectief in de labels en/of normen die je opneemt en baseer je daarbij op de prioriteiten van je organisatie.
Voordeel van het gebruik van labels is, dat de aankoper zeker is dat de voorwaarden nageleefd worden. Nadeel is dat het kleinere ondernemingen en innovatieve oplossingen uitsluit, omdat het behalen van een label vaak duur en tijdsintensief is. Je kunt dit ondervangen door toe te laten dat de certificering pas voorworven wordt na gunning van de opdracht, eventueel met een boeteclausule om de naleving te borgen.

Criteria

• Op de EU GPP website uitgebreid dossier met criteria voor textiel

• Op de MVI criteriatool vind je relevante criteria voor bedrijfskeldij en reiniging ervan onder de cluster kantoorfaciliteiten en -diensten.

• De gids voor duurzame aankopen heeft een fiche over textiel.

• De productfiche textiel en kleding van de Vlaamse overheid geeft een overzicht en je kunt er ook de raamovereenkomsten raadplegen.

Ethische clausules

Dwangarbeid en schending van mensenrechten is helaas een reëel probleem in de textielsector. Dit is uiteraard een ethisch probleem voor de aankopende organisatie, maar kan ook imageschade veroorzaken als misbruiken in de toeleveringsketen aan het licht komen.
Op deze pagina van de Vlaamse overheid lees je hoe je hier op kunt inzetten in je bestekken.

LCC - Life Cycle Cost

De wet op de overheidsopdrachten verplicht om aan de economisch meest voordelige bieder te gunnen (MEAT). Daarbij mag de kostprijs berekend worden op basis van de levenscyclus van het product - de Life Cycle Cost. Hierbij worden, naast de verwervingskost, ook de bedrijfs- en afvoerkosten in rekening gebracht (Total Cost of Ownership). Maar ook de externe kosten voor het milieu en de maatschappij.
Voor textiel maakt het onderhoud een zeer groot deel uit van de total cost of ownership. Denk daarbij aan wassen en herstellen maar ook gespecialiseerde diensten zoals steriliseren, waterafstotend maken en de distributie. Het is dus zeker de moeite waard om deze ook mee te nemen in de vergelijking. De Higg index biedt een reeks tools die toelaten de duurzaamheidsmpact te meten doorheen de waardeketen en zo de externe kosten te vergelijken.